Gieterijen en gietwerk RVS
Aluminiumbrons, een koperlegering om rekening mee te houden
Zij die nog nooit in aanraking zijn geweest met het materiaal 'aluminiumbrons' zullen snel de neiging hebben om te denken dat een dergelijk artikel als dit thuishoort in bijvoorbeeld het vakblad 'Aluminium'. Hoewel dat helemaal niet zou misstaan, is het toch logischer dat een dergelijke publikatie verschijnt in het vakblad 'Roestvast Staal' omdat dit tijdschrift ook ruimte laat voor andere hoogwaardige legeringen. Onder deze laatstgenoemde categorie kunnen we zonder meer de aluminiumbronzen scharen, omdat aluminiumbrons in veel gevallen kan wedijveren met deze legeringen.
De geschiedenis van Roestvaststaal
Omstreeks 3000-2000 v.Chr. begon in onze regionen het bronzen tijdperk. Het waren de Kelten (figuur1), een groep van stammen, over West-Europa verspreid, die de grote ijzersmeden werden. Hun “metaalcultuur” bereikte reeds grote hoogte, enkele eeuwen voor de Romeinen. Grote vechtlust en voor die tijd superieure “ijzeren” wapenen maakte hen de onbetwiste heersers over een gebied, dat zich uitstrekte van Klein-Azië tot Ierland, met als grens de Alpen. Ze zullen het zich nooit gerealiseerd hebben, maar hun ijzer roestte lang zo vlug niet als het onze!
Ferrietgetal versus ferrietpercentage
De ferrietgetalschaal is een willekeurige schaal. Zij is gedefinieerd in termen van magnetische aantrekking tot niet-magnetische deklaagstandaarden.
Gietwerk in roestvast staal voor pompen en afsluiters en enkele andere toepassingen
Roestvast staal is eigenlijk een wat achterhaald begrip. Beter is het om van corrosiebestendige staalsoorten te spreken, want op het gebied van corrosiebestendigheid liggen de vele toepassingen. Omstreeks 1910 werd al gevonden dat staal met een chroomgehalte boven 12% onder atmosferische condities niet roest. Sinds die tijd zijn corrosiebestendige staalsoorten enorm in betekenis toegenomen, mede door de ontwikkeling van industrieën, die zonder deze groep van materialen nauwelijks mogelijk was geweest. Het gaat hier met name om de chemische industrie, de voedingsmiddelenindustrie, de farmaceutische industrie, de papierindustrie, de scheepsbouw en de elektriciteitsopwekking met turbines. In dit artikel wordt even ingegaan op de achterliggende principes van corrosiebestendigheid, de metallurgie van een aantal elementen die wezenlijk zijn voor de corrosiebestendigheid, waarna gegoten roestvast staal voor een aantal toepassingen wordt behandeld.
Het dieptrekken van roestvaststaal met behulp van aluminium brons uitgeruste matrijzen
Het in Engeland met 'Narite' en in Europa met 'Ampco-Metal aangeduide materiaal bestaat uit 8 tot 14% aluminium, uit 2,5 tot 6,5% ijzer en bij bepaalde legeringen tot 6,5% nikkel (hetgeen de glijeigenschappen niet gunstig beïnvloedt) en kleine hoeveelheden legeringsbestanddelen zoals silicium, mangaan en andere; de rest - ca. 80% - is koper. Voor de gereedschapmakerij komen slechts die legeringen in aanmerking die de noodzakelijke hardheid hebben van ongeveer 300 tot 400 hardheid Brinell. De bijzondere metaalkundige structuur van het Ampco materiaal maakt het in combinatie met de hoge hardheid, die nog hoger wordt tijdens de produktie mogelijk, om bijvoorbeeld slecht te vervormen, roestvaste staalsoorten diep te trekken. Het grote voordeel ten opzichte van andere materialen is dat Ampco-aluminium brons door zijn gunstige wrijvingsgedrag het oppervlak van het diep te trekken voorwerp ontziet, waardoor het ontstaan van vouwen, groeven en krassen in de meeste gevallen vermeden wordt, evenals het koud oplassen (anlegieren/pick-up) van matrijsdeeltjes.
Het metaal Zirkoon
Zirkoonsilicaat (ZrSiO4) kan dankzij het Kroll-proces kan men door een vrij gecompliceerd reductieproces er metallisch zirkoon van maken.
Precisie gieten van roestvast staal
Precisie gieten is één van de veelzijdigste methodes om onderdelen te vervaardigen van nagenoeg elk metaal en in geval van roestvast stalen onderdelen biedt het enkele bijzondere voordelen. De nauwe maat toleranties, over het algemeen in de orde van ± 0,125 mm per 25 mm, goede oppervlakte toestand en de complexe vormen, die met deze methode kunnen worden gerealiseerd, hebben tot gevolg dat dure nabewerkingsbehandelingen kunnen worden beperkt en soms geheel achterwege blijven, verspaningsafval tot een minimum beperkt blijft en verspaningsmachine capaciteit beschikbaar komt voor belangrijke oppervlaktebewerkingen.
Roestvast gietstaal
Roestvast gietstaal wordt gewoonlijk geclassificeerd als hetzij corrosievast gietwerk (dat wordt gebruikt in waterige milieus beneden 650°C), of als hittevaste gietlegeringen (geschikt voor bedrijfstemperaturen boven 650°C).
Roestvast gietstaal
Daar waar vroeger gegoten koper legeringen werden toegepast, zoals in gieterij Staalfries B.V. te Sneek de zuivelindustrie, is roestvast staal niet meer weg te denken. Staalfries B.V. giet roestvast staal voor vele toepassingsgebieden. Met de van oudsher wel bekende zandgiet methode wordt nu voor een deel de markt bestreken van stuksgewichten tot maximaal 200 kg. Het gehele gietproces dient in al zijn facetten goed te worden beheerst. Hierbij is erkenning door de diverse keuringsinstanties essentieel. Aan de hand van het nu volgende zal een uiteenzetting worden gegeven van roestvast gietstaal.
Roestvast staal in de kunst
De gangbare opvatting die men heeft van een beeldhouwer is iemand die zich met hamer en beitel een weg baant door de materie, geleid door de inspiratie van het moment. Dit beeld komt zelden overeen met de werkelijkheid. De beeldhouwer voegt niet zelden juist kleinere stukken materie samen tot een groter geheel en vaak komen er zelfs geen hamer en beitel aan te pas.
Rotatiegieten van duplexstalen werkstukken
Onderdelen die met het rotatiegietproces zijn vervaardigd, doen niet onder voor smeedstukken wat betreft hun dichtheid en inwendige samenhang. Er kunnen vrij complexe vormen worden geproduceerd in kleine series indien gewenst, tegen een lagere prijs en kortere levertijd dan met menig andere produktiemethode. Rotatiegieten is een produktietechniek die met succes kan worden toegepast bij de vervaardiging van bepaalde werkstukken van duplex roestvast staal.
Soorten roestvast staal en hun eigenschappen
Compleet overzicht van de verschillende soorten Roestvast Staal en hun Eigenschappen. Gratis beschikbaar op ALURVS.nl! Teneinde de vele roestvast-staaltypen te onderscheiden zijn diverse classificatiesystemen in gebruik. Een van de bekendste is het door het Amerikaanse Iron and Steel Institute (AISI) opgestelde classificatiesysteem, dat gebruik maakt van een driecijferige code, eventueel aangevuld met een letter voor bijzondere chemische eigenschappen.