Blog Ko Buijs - Blauwkleuring van Roestvast Staal

In de praktijk kan soms in bepaalde gevallen allerlei verkleuringen ontstaan op het roestvast staal oppervlak. Een bekend voorbeeld hiervan is het rood worden van roestvast staal dat toegepast wordt in de farmaceutische sector, dat ook wel rouging wordt genoemd. Zie desgewenst het blog: Het bestrijden van rouging

Door Ko Buijs - Innomet Consulting BV

Ook zijn bij velen de zogenaamde aanloopkleuren bekend, die ontstaan na een thermische belasting zoals bij het lassen van Roestvast Staal. Daarbij kunnen alle kleuren van de regenboog zichtbaar worden in de warmte beïnvloedde zone. Dit wordt veroorzaakt door een veranderde breking van het invallende licht op de transparante oxidehuid. Deze prismawerking heeft weer te maken met de diktetoename van deze oxidehuid. Zie desgewenst de blog . Ook kan heel bewust aan roestvast staal een bepaalde tint worden gegeven m.b.v. het elektrochemische kleurproces. Hierdoor ontstaan prachtige egale metallische kleuren op het materiaal, die vooral terug te vinden zijn in de gevelbekleding voor grote gebouwen. Zie ook het blog: Aanloopkleuren op Roestvast Staal

Wat niet velen weten is dat austenitisch Roestvast Staal soms ook helderblauw kan kleuren,zoals te zien is op onderstaande afbeeldingen. Dit fenomeen kan zich voordoen in RVS-apparaten die in de voedingssector worden gebruikt zodra keukenzout wordt gedoseerd inbepaalde voedingsproducten. Veelal wordt aan dit zout (NaCl) een antibakmiddel toegevoegd. Dit middel wordt ook wel aangeduid als antiklontermiddel. Het blauw worden van het Roestvast Staal oppervlak was de reden dat er door mij een onderzoek is gedaan, wat tot de onderstaande verklaring heeft geleid

Blauwkleuring van een roestvast stalen pijp dat aan een vat is verbonden (foto Innomet Consultancy b.v.)

Aan keukenzout wordt veelal een antibakmiddel toegevoegd dat in de EU bekend staat als een chemisch voedseladditief met nummer E535. Dit middel wordt verkregen door de combinatie van waterstofferrocyanide en natriumhydroxide. Na het reageren vormt zich dat tot een natriumzout met de chemische formule Fe₄-Fe(CN)₆ . Het is een gele kristallijne vaste stof dat als antiklontermiddel wordt toegevoegd aan strooizout en keukenzout. In combinatie met ijzerionen wordt de stof omgezet in een diepblauw pigment dat ook wel Pruisisch of Berlijns blauw wordt genoemd. Het wordt ook gebruikt om vrije ijzerdeeltjes in het Roestvast Staaloppervlak op te sporen omdat het op die plaatsen blauw kleurt. Zie desgewenst het blog: Testen van het Roestvast Staal oppervlak

Pruisisch blauw is een van de eerste synthetische pigmenten dat door chemici ontwikkeld is. Het wordt bereid als een zeer fijne colloïdale dispersie van deeltjes dat niet oplosbaar is in water. Het pigment wordt veelal gebruikt in verf en is het traditionele ‘blauw’ in blauwdrukken. Ook vindt het zijn weg naar het versieren van aardewerk. Er is een duidelijke relatie aangetoond tussen dit zoutadditief en de blauwkleuring van gecorrodeerd Roestvast Staal. Dat geldt daarom alleen als het roestvast staaloppervlak wordt geactiveerd, waardoor er ijzerionen vrijkomen die met het genoemde zoutadditief de blauwe tint genereren. Vooral als er putcorrosie ontstaat, zullen deze putjes volop ijzerionen afgegeven die met dit antiklontermiddel zullen reageren.


Om dit te voorkomen zal men deze zoutadditie achterwege moeten laten. Indien dat niet kan, zal een metaal of legering moeten worden gekozen die een hogere weerstand biedt tegen putcorrosie. Indien er blauwkleuring ontstaat op het Roestvast Staal is dit gelijktijdig ook een ‘alarmbel’ dat er putcorrosie is ontstaan. Omdat deze blauwe substantie niet oplosbaar is in water, zullen de schadelijke effecten op het eindproduct niet alarmerend zijn, maar het is uiteraard altijd beter om dit fenomeen te voorkomen. Deze blauwkleuring is goed te verwijderen met een organische reiniger zoals Innosoft B570 die ook mogelijke roestplekjes vanwege putcorrosie zal doen verdwijnen. Maar de achter gebleven littekens, in de vorm van ondiepe putjes, zullen wederom het mechanisme van putcorrosie doen herstarten. Daarom geldt ook hier de gouden regel ‘voorkomen is beter dan genezen’.

Blauwkleuring op de binnenwand van een roestvast staal AISI316L vat (foto Innomet Consultancy b.v.)