Blog Farid Farnia - Lassen onder de loep (deel 3 van 5)

De stille fout: microstructuurmoord door reparatiesoldering - Onzichtbaar bij oplevering, dodelijk bij belasting

Door: Farid Farnia - TQIS – Total Quality Inspection Services  


Tijdens storing en inspectie aan een LD-turbine werd duidelijk: meerdere schoeptips afgebroken, scheuren in de trailing edge en diepe corrosie. Maar de echte oorzaak lag niet aan de oppervlakte.


Onderzoek bracht aan het licht:
• Afschrikmartensiet in plaats van ontlaten martensiet
• Chroomverarming rond carbideclusters
• Hardheden tot 420 HV
Gevolg: interkristallijne spanningscorrosie en corrosievermoeiing.
Versterkt door een slechte stoomchemie: chloridebelasting tot 30.870 ppm en verhoogde zure geleidbaarheid.
Technische kernpunten
• Materiaal: martensitisch RVS X20Cr13 (AISI 420)
• Foutbron: ongecontroleerde opwarming bij solderen van dekbanden
• Microstructuur: interkristallijn scheurverloop, carbidegroei, afschrikzones
• Corrosie: ontstaan bij eerste condensaat onder variabele belasting
• Initiatiepunt: trailing edge van schoeptips, progressie richting dekband


FPP-Intelligentie: Waarom is dit belangrijk?
Deze schade bewijst hoe een plaatselijke warmtebehandeling tijdens reparatie kan leiden tot een gevaarlijke microstructuurtransformatie. Voeg daar een slechte condensaatchemie aan toe en zelfs robuust martensitisch staal wordt breekbaar. Het venijn zit in de zone die je bijna niet inspecteert: de lasovergang, schoeptip en condensaatlijn. Wie herstelt zonder metallurgisch inzicht, plant ongemerkt de volgende schade. Een deels onzichtbare fout, (microstructureel en chemisch) leidt tot vermoeiing onder bedrijfsspanning, vaak pas zichtbaar bij de volgende storing. Microstructuur is geheugen. En slecht geheugen onthoudt geen krachten, het breekt.


Adviesmodule
• Reparatie = microstructuurbewust handelen
- Vraag altijd: is er een post-weld behandeling? Hoe breed is de HAZ? Hoe hoog de hardheden?
• Stoomchemie is een integriteitsfactor
- Verlaag TOC via membraan/adsorptie
- Meet eerste condensaat met ECS
- Zure geleidbaarheid onder 0,1 µS/cm houden
• Inspectietools
- MT op trailing edge
- Hardheidsmetingen op schoeptips


Les voor inspecteurs en engineers:
- Wat je niet nabehandelt, breekt bij belasting.
- En wat je niet onderzoekt, herhaal je onbewust.



De dekbanden van de 5de trap rechts zijn gelast.


De beschadigde 5de trap


Scheurcerloop bij de scheurtip.